Türk Halk Müziği Solfej ve Ritim Eğitimi I

Türk müziği kültürümüzün temellerini oluşturan, yüzyılların mirası olarak bizi onurlandıran Türk Halk müziği geleneği, Asya ile Anadolu arasındaki coğrafyanın kültürel birikimidir. Asya köklerinden başlayan bu seyahat, Türklerin geçtiği tüm topraklara izlerini bırakarak, Osmanlı yönetiminde mevcut halk müziği kültürüne doğru evrilmeye başlamıştır. Hem Asya motifleri hem de Osmanlı döneminin müzik kültürüne ait esintiler ile halkın duygularına tercüman olarak söylenen eserler ile adeta onların yaşam biçiminin arşivini oluşturmuştur.Halk müziği geleneğinin amacı, hiçbir zaman faydacı bir yaklaşım üzerine yapılanmadığı için yazılan, yakılan, okunan tüm eserlerde halkın yaşadığı olaylar ve hissettiği duygular işlenmiştir. Yapısında Türk toplumunun etnik kimliği, yaşam biçimi ve dinsel öğeleri vardır. Nazariyesi, sistematiği ve teorik anlamda bir temele oturtulması hep gölgede kalsa da, ihmal edilmiş olsa da, duygu ve anlam derinliğini hiç kaybetmemiştir.Cumhuriyet dönemine kadar tabir yerinde ise sadece icrada yaşamını sürdüren bu kadim kültür, Cumhuriyet sonrası yapılan çalışmalar ile belli bir kalıba ve derlenen eserler ile de emsalsiz bir arşive kavuşmuştur. Sistematiğinin kurgulanması noktasında, Klasik Türk musikisi perde yapısına yakın bir yaklaşım ile farklı semboller kullanılarak belli bir kimliğe kavuşturulmuştur. 17 perdeli yapı içerisindeki sesleri temsil eden bu semboller ile her yörenin farklı müzikal özellikleri tanımlanmaya çalışılmıştır.Hazırlanan bu kaynakta, Türk halk müziği eğitimi veren kurumlarda halk ezgilerine yakın solfej okuma parçaları, halk müziği kültüründe yoğun olarak kullanılan ritim kalıpları ile birlikte bir halk müziği duyum-icra hafızası ve dağarcığı oluşturabilmek, aynı zamanda dikte çalışmalarına yönlendirerek halk müziğinde dizileri tanıyabilme kabiliyetini geliştirmek hedeflenmiştir.Türk halk müziği eğitimi alanında bir kaynak kitap olması hedeflenen bu çalışmanın solfej parçalarında, Türk halk müziğindeki belirli ritim kalıplarına ait tartımların da kullanılabilmesi ve aynı anda kalıp vuruşların yapılmasına yönelik olarak tasarlanmıştır. Bu kaynakta, halk müziğinde makamların adlandırmalarındaki muğlak durum dikkate alınarak, karar seslere göre ve donanımlarındaki değiştirici işaretlere göre bir yol izlenmiş; bu bağlamda toplam 80 tane solfej parçası bestelenmiştir. Ayrıca solfej parçalarından önce 2’şer adet ritim çalışması konulmuş, bona yaparak okumaların gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Bu sayede hem notaların yer ve değerlerinin oldukça yoğun bir şekilde çalışılması hedeflenmiş hem de bu etütler sayesinde solfej parçalarına ön hazırlık yapılması düşünülmüştür.